Türk Hukuk Sistemi içerisinde yer alan alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan arabuluculuk; üçüncü kişinin tarafları bir araya getirerek müzakere edebilmelerini sağladığı ve aralarındaki iletişimi kolaylaştırdığı, çözüme ilişkin karar verme yetkisinin taraflarda kaldığı, sürece ilişkin tavsiye veya karar verme yetkisinin ise üçüncü kişide olduğu bir yapılandırılmış uyuşmazlık çözüm sürecidir. Arabuluculuğun temel amacı, mahkemelerin yoğunluğunu azaltmak değil, taraflar arasındaki iletişimsizliği arabuluculuk eğitimi almış profesyoneller yardımıyla gidermektir. Yani arabuluculuk sürecinde arabulucu taraflar adına karar verme yetkisine sahip olmayıp yalnızca arabuluculuk sürecini yürütmek konusunda insiyatif sahibi bulunmaktadır. Nihai kararı arabuluculuk süreci sonunda uyuşmazlığın tarafları vermektedir.

 

 

Arabuluculuğa, uyuşmazlık dava aşamasına gelmeden önce veya davanın görülmesi sırasında başvurulabilir. Arabuluculuğun dava şartı olduğu hallerde davacının dava açabilmesi için arabuluculuk yoluna başvurulması ve arabuluculuk faaliyetinin sonunda verilen ve anlaşmaya varılamadığını gösteren son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemesi gerekir. Bugün için bazı iş uyuşmazlıkları ve ticari uyuşmazlıklar ile tüketici uyuşmazlıkları için arabuluculuğa başvuru dava şartıdır.

 

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebildikleri her özel hukuk uyuşmazlığı için arabuluculuğa gidilebilir. Bunu, tarafların sulh olabildikleri özel hukuk uyuşmazlıkları arabuluculuğa elverişlidir, şeklinde de ifade edebiliriz. Arabuluculuğa elverişli uyuşmazlıklar, özel hukukun neredeyse tamamında görülmektedir. Bunlar içerisinde en önemlileri; Ticari Uyuşmazlıklar, İşçi-İşveren Uyuşmazlıkları, Tüketici Uyuşmazlıkları, Kira Uyuşmazlıkları, Ortaklığın Giderilmesi Uyuşmazlıkları ve Aile Uyuşmazlıklarıdır.