1.Vesayet Ne Demektir?

Vesayet, Türk Medeni Kanunu’nun 403. ve devamı maddelerinde düzenlenmiş olup, velayet altında olmayan küçüğün veya ergin kısıtlının kişiliği ve malvarlığı ile ilgili tüm menfaatlerinin korunması ve hukuki işlemlerde temsili amacı ile yetkili ve görevli mahkeme tarafından bir kanuni temsilci atanması işlemine denir

2.Vasi Kime Denir?

Türk Medeni Kanunu 403.madde uyarınca vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliği ve malvarlığı ile ilgili tüm menfaatlerinin korunması ve hukuki işlemlerde onu temsil etmekle yükümlü olan ve mahkeme kararı ile atanan kişidir.

3.Vasi Tayini Davasında Yetkili Mahkeme Neresidir?

Vasi tayini davalarında yetkili mahkeme küçüğün veya kısıtlının yerleşim yeri mahkemesidir.

4.Vasi Tayini Davasında Görevli Mahkeme Neresidir?

Vasi tayini davasında görevli mahkeme sulh hukuk mahkemeleridir.

Özetle vasi tayini davası, küçüğün veya kısıtlının ikamet ettiği yer sulh hukuk mahkemesinde açılmaktadır.

5.Vasi Tayini Gerektiren Haller Nelerdir?

• Yaş Küçüklüğü: Velayet altında bulunmayan her küçüğe vasi tayin edilmesi  zorunludur.
• Kısıtlılık Halleri

           Akıl Hastalığı Veya Akıl Zayıflığı

Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı nedeniyle işlerini göremeyen ve sürekli bakıma muhtaç olan veya başkalarının güvenliğini tehlikeye sokan ergin kişilere vasi tayin edilir. Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı nedeniyle vasi tayini davasında resmi sağlık kurulundan rapor alınması zorunludur. Kurul raporu uyarınca kısıtlama kararını vermeden önce kısıtlanacak kişiyi mahkeme huzurunda dinlemek davaya bakan hakimin taktirindedir.

          Savurganlık, Alkol Veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim

Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı, savurganlığı, kötü yaşam tarzı veya ailesini darlık ve yoksulluğa düşürme tehlikesi olan, sürekli bakıma ihtiyacı olan ve başkalarının güvenliğini tehlikeye düşüren her ergin kısıtlanır. Kişinin alkol, savurganlık, uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşam tarzı, kötü yönetimi hallerinde vasi tayininden önce, vasi tayin edilecek kişinin mahkeme huzurunda dinlenilmesi zorunludur.

           Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza

1 yıl veya daha uzun süre özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkum olan ergin kişi kısıtlanır. Cezayı yerine getirmekte olan infaz kurumu, böyle bir hükümlünün cezasını çekmeye başladığını hemen yetkili vesayet makamına yani sulh hukuk mahkemesine bildirir.

           Kişinin Kendi İsteği Üzerine Vasi Atanabilir

Yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi idare edemeyen ergin kısıtlanmasını talep edebilir. Bu halde de vasi tayin edilecek kişinin mahkeme huzurunda dinlenilmesi gerekmektedir.

6.Vasilik Süresi Nedir?

Vasi olarak tayin edilen kişi 2 yıl için atanır, bu süre her defasında 2’şer yıl uzatılabilir, 4 yıl dolunca vasi vasilikten kaçınma hakkını kullanabilir.

7.Vasi Tayini Kararının Sonuçları Nelerdir?

Kısıtlama kararı, kesinleştikten sonra hemen kısıtlının nüfusa kayıtlı olduğu yerde ve yerleşim yerinde ilan edilir. Kısıtlama kararının, ilandan önce iyi niyetli 3.kişiler açısından bağlayıcılığı yoktur.

8.Kimler Vasi Olabilir?

Mahkeme (vesayet makamı) öncelikle vasi olma koşullarına sahip olmaları kaydı ile vesayet altına alınacak kişinin eşini, yakın hısımlarından birini vasi olarak tayin eder. Bu hususta, kısıtlanacak kişi ile vasinin yakınlığı ve yerleşim yeri gibi konulara hakim öncelik verir. Kısıtlanacak kişinin anne veya babasının gösterdiği kişiye de hakim vasi olarak atamada öncelik tanır. Hakim, gerekli gördüğü taktirde birden fazla kişiyi vasi olarak atayabilir. Ancak bu durumda vasi olarak atanacak kişilerin rızaları gerekmektedir.

9.Kimler Vasi Olamaz?

• Kısıtlılar,
• Kamu hizmetinden yasaklılar,
• Haysiyetsiz hayat sürenler,
• Vasi olarak atanacak kişinin kısıtlanacak kişi ile menfaat çatışmasının olması,
• Vasi olarak atanacak kişinin kısıtlanacak kişi ile aralarında düşmanlık olması,
• Vesayet daireleri hakimleri 

10.Vasi Olmaktan Kaçınabilecek Kişiler Kimlerdir?

Altmış yaşını dolduran veya bedensel engeli olan, sürekli hastalığı olan kişiler, dörtten çok çocuğun velisi olanlar, başka birinin vasiliğini yapanlar, Cumhurbaşkanı, TBMM üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, hakim ve savcılar vasilik görevini kabulden kaçınabilirler.

Vasilikten kaçınma hakkı olanlar, vasilik kararı kendisine tebliğ edildikten sonra (10) gün içerisinde vasilikten kaçınma hakkını kullanabilirler.

11.Vasilik Kararına İtiraz Süresi Nedir?

Vasilik kararı ile ilgili olan herkes bu kararı öğrendiği andan itibaren 10 gün içerisinde kararı veren mahkemeye itiraz edebilir. Ancak bu durumda vasi olarak atanan kimse yeni vasi atanana kadar görevini yapmakla yükümlüdür.

12.Vasinin Görevleri Nelerdir?

Vasi, vesayet altındaki kişiyi bütün hukuki işlemlerde temsil eder ancak; vesayet altındaki kişi adına kefil olamaz, önemli bağışta bulunamaz, adına vakıf kuramaz.

Gerektiğinde defter tutma, değerli şeylerin saklanması, vesayet altındaki kişinin menfaati gereği hakimin talimatı ile taşınırlarının satılması, vesayet altındaki kişinin kendisi veya malvarlığı için gerekli olmayan paralarının vesayet makamı tarafından belirlenen milli bir bankaya yatırılması veya hazine tarafından çıkarılan menkul kıymetlere çevrilmesi, yatırımların güvenli yatırımlara dönüştürülmesi,

13.Vesayet Makamı Neresidir?

Vesayet Makamı Sulh Hukuk Mahkemesidir.

14.Vesayet Makamının Görevleri Nelerdir?

• Vesayet makamı vasiyi gözetim altında tutar.
• Vesayet altındaki kişinin menfaati gerektirirse taşınmazların alımı, satımı, rehnedilmesi ve bunlar üzerinde başka bir aynî hak kurulmasına izin verir
• Olağan yönetim ve işletme ihtiyaçları dışında kalan taşınır veya diğer hak ve değerlerin alımı, satımı, devri ve rehnedilmesi iznini verir
• Olağan yönetim sınırlarını aşan yapı işleri için izin verir
• Ödünç verme ve alma,
• Kambiyo taahhüdü altına girme,
• Bir yıl veya daha uzun süreli ürün ve üç yıl veya daha uzun süreli taşınmaz kirası sözleşmeleri yapılması,
• Vesayet altındaki kişinin bir sanat veya meslekle uğraşması,
• Acele hâllerde vasinin geçici önlemler alma yetkisi saklı kalmak üzere, dava açma, sulh olma, tahkim ve konkordato yapılması,
• Mal rejimi sözleşmeleri, mirasın paylaştırılması ve miras payının devri sözleşmeleri yapılması,
• Borç ödemeden aciz beyanı,
• Vesayet altındaki kişi hakkında hayat sigortası yapılması,
• Çıraklık sözleşmesi yapılması,
• Vesayet altındaki kişinin bir eğitim, bakım veya sağlık kurumuna yerleştirilmesi,
• Vesayet altındaki kişinin yerleşim yerinin değiştirilmesi izinlerini verir
• Vasi atama – tayin etme işlemini yapar (TMK. m.413)
• Lüzum olduğunda vasi atanmasına kadar önlemleri alır (TMK .m.420),
• Gerektiğinde kayyım atar (TMK. m.430),

15.Denetim Makamı Neresidir?

Denetim Makamı Asliye Hukuk Mahkemesidir.

16.Denetim Makamının görevleri nelerdir?

Medeni Kanun’ un 463. Maddesine göre aşağıdaki hâllerde vesayet makamının izninden sonra denetim makamının da izni gereklidir:

• Vesayet altındaki kişinin evlât edinmesi veya evlât edinilmesi,
• Vesayet altındaki kişinin vatandaşlığa girmesi veya çıkması,
• Bir işletmenin devralınması veya tasfiyesi, kişisel sorumluluğu gerektiren bir ortaklığa girilmesi veya önemli bir sermaye ile bir şirkete ortak olunması,
• Ömür boyu aylık veya gelir bağlama veya ölünceye kadar bakma sözleşmeleri yapılması,
• Mirasın kabulü, reddi veya miras sözleşmesi yapılması,
• Küçüğün ergin kılınması,
• Vesayet altındaki kişi ile vasi arasında sözleşme yapılması.
• Medeni Kanun’ un 400. Maddesinde “Aile meclisi, vesayet altındaki kişinin vasi olmaya ehil, denetim makamınca dört yıl için atanacak en az üç hısımından oluşur. Vesayet altına alınanın eşi de aile meclisine üye olabilir.” Denmek suretiyle aile meclisi üyelerinin atanması görevinin denetim makamında olduğunu düzenlemiştir.
• Medeni Kanun’ un 402. Maddesinde “Aile meclisi görevini yapmadığı veya vesayet altındaki kişinin menfaati gerektirdiği takdirde, denetim makamı her zaman aile meclisini değiştirebileceği gibi özel vesayeti de sona erdirebilir.” denmek suretiyle aile meclisini değiştirme ve sona erdirme görevinin denetim makamında olduğunu düzenlemiştir.
• Madeni Kanun’ un 488 maddesinde “İlgililer, vesayet makamının kararlarına karşı, tebliğ gününden başlayarak on gün içinde denetim makamına itiraz edebilirler. Denetim makamı, gerektiğinde duruşma da yaparak bu itirazı kesin karara bağlar.” denmek suretiyle vesayet makamının kararlarına karşı itiraz merciinin denetim makamı olduğu, itiraz üzerine verilen denetim makamı kararlarının kesin olduğu düzenlenmiştir.